پیامی دیگر می رسد

این مقاله ای است که در باب تلویزیون فارسی بی بی سی نوشتم و بخشی از آن فرهنگ آشتی آورده است.

کودک چندان نیکوئی کرد که شبی چنان که خواسته بود، مهتاب شبی، صدائی شنید که گفت چه می خواهی. و کودک صورتش به نشانه تسلیم گشوده شد و گفت دست هایم را بال کن تا پرواز کنم، و چشمانم را چنان باز که همه زیبائی ها را بنگرم. پیردلیل راه که به خواب کودک آمده بود گفت و استخوانی چنان نرم بخواه که اگر جهان چنان زیبا نبود که می خواهی، و بالت امان نداد و به زمینت زد حقیقت، چه زمین زدنی، آن گاه نشکنی، چنان نشکنی که بازت نتوان ساخت. و کودک که به دانائی رهنمون شده بود گفت پس مرا بشارت ده که جهان را ببینم و اقوال بشنوم و از میانشان آن را برگزینم که احسن است. مرا چشم آن ده، و دلی که بهتر را بشناسم.

حالا حکایت ماست، فن آوری تازه مجالمان داده است که بال بگشائیم و چشمان را باز چنان داشته است تا ببنیم آن چه را در لحظه در سوی دیگر جهان می گذرد. و چنین جام جهان بین حکیم به کس نداد که به نسل امروز ارزانی است، و زمان آن است که از خود بپرسیم آیا ما را سری هست که خیر بخواهد و چشمی هست که زیبائی ببیند، و دلی هست که عدل بشناسد. سینه ای هست آیا گشاده.

هر رسانه که به یمن فن آوری تازه گشوده می شود، دریچه ای است برای دیدن. و دریچه ای است برای شناخت خود و جهان. بی بی سی فارسی هم جز این نیست. حکایتش رسیده که روز چهارشنبه همین هفته دریچه می گشاید. اگر چنان باشد که مدعاست، یعنی آینه صفت راست بنماید و جز راست ننماید، می شود گفت جامی است برای فارسی زبانان تا دنیا را بهتر ببینند و بازتر ببینند.

اینکا اگر آسمان را نیک بنگریم، جایگاه اصلی خدایان و الهه گان و هزار افسانه و هزار خواب، دیگر نه ارابه های بادپیمای خیال آشنا بلکه امواج هستند که در هزاران هزار خط نامرئی از سوئی به سوی دیگر زمین در رفت و آمدند. و این امواج گاه خبر از جنگ می برند و گاه صدای معشوقی را به عاشق می رسانند. در تصاویری که در هر لحظه هزارانش از طریق این امواج ناپیدا در گردشند، در خط و نقطه ها، صفر و یک ها، هزاران پیام می رود و می آید. و به آن خبرش نیست خبر می رسانند. چشمش را بازتر می کنند، سینه اش را گشاده تر.

و در این ازدحام، دیگر جای آن نمانده است تا کسانی در صدد برآیند که از این راه مغزی بشویند، یا چیزی در کاسه سر جای دهند. جای آن نمانده است، چرا که آدمی به بالی که گرفته، به چشمان بازی که یافته دیگر به آسانی از راه به در نمی افتد. از حقیقت دور نمی شود. هر رسانه ای را پیام گیرندگان می سازند، بر پا نگاه می دارند یا بر زمین می زنند. این پیام است که اصلی ترین جز هر رسانه ای است. این پیام ها که از جهان می رسد چرا همه شان کار بوی جوی مولیان نمی کند. بیشتری خسی را از جا نمی جنبانند. جوابش را شاعر داده است. آن رودکی بود که درشتی های راه با پیام وی زیر پا پرنیان شد:
غزل رودکی وار نیکو بود
غزل های من رودکی وار نیست

باری برای قضاوت، این رسانه تازه، تلویزیون بی بی سی فارسی که از قضا حوزه زبانی رودکی را هدف گرفته است باید دید. پیامش را برای فارسی زبانان می فرستد اگر در ایرانند یا افغانستان و یا در تاجیکستان . و باید با چشم باز و سینه گشاده دید.که آن بزرگ گفت آن که غربال به دست دارد از پس قافله می آید.